Ben jij doelgericht of doelloos?

Naast “gewone” coaches maken ook coaches die paarden inzetten als co-coach ("paardondersteunde coaches", "paardencoaches" of "coaches die een paard als spiegel inzeten") regelmatig gebruik van schaalwandelen. Dit is een oefening waarbij de persoon die gecoacht wordt, de coachee, een rapportcijfer geeft aan de situatie waarin hij zich op dat moment bevindt. Dat cijfer moet liggen op een schaal van 0 tot en met 10, waarbij de 10 de gewenste situatie representeert en de 0 de situatie is in zijn meest hopeloze vorm. Vervolgens geeft de persoon aan waar hij zich over bijvoorbeeld een jaar zou willen bevinden en ook daaraan geeft hij een rapportcijfer. Belangrijk is dat hij zo precies mogelijk beschrijft hoe zijn huidige en zijn gewenste situatie eruit zien en wat hij moet doen om een stapje hoger te komen op de schaal. Want anders gaat het mis...

Schaalwandelen met een paard erbij

Als ik deze oefening doe samen met mijn vierbenige collega, leg ik de schaal met behulp van pionnen of bordjes in het zand. Vervolgens zijn er twee opties: mijn coachpaard loopt los rond terwijl de coachee langs de cijfers wandelt om te kijken welk cijfer het beste bij zijn huidige situatie past, of ik laat de coachee samen met het paard van het ene naar het andere cijfer stappen. In deze blog ga ik uit van de laatstgenoemde situatie. Meestal is het daarbij zo dat als de gecoachte persoon van een laag naar een hoog cijfer op de schaal loopt, het paard rustig aan een los leidtouw meeloopt. De andere richting uit, dus van een positievere situatie terug naar de situatie waarin de persoon zich nu bevindt of lager, laat mijn co-coach echter bijna altijd een bepaalde vorm van verzet zien. Hij gaat bijvoorbeeld langzamer lopen of legt zijn oren in zijn nek. En dat is niet zo vreemd als je weet dat paarden van nature reageren op de (vaak onbewuste) weerstand die de persoon voelt tegen zo’n stap terug. Ze zien dat namelijk aan de (soms subtiele) veranderingen in de lichaamstaal en ademhaling van de coachee en reageren daar direct op.

Een tijdje terug coachte ik iemand bij wie mijn vierbenige collega echter even makkelijk van een 3 naar een 8 meeliep als andersom. Opvallend was dat de omstandigheden en het gevoel dat deze persoon beschreef bij de 3 niet veel verschilden van die bij de 8, hoe ik daar ook op doorvroeg. Bij de 8 noemde hij dingen als meer klanten, meer transacties en een hogere omzet. Cijfers kon hij niet noemen en ook zijn huidige situatie wist hij nauwelijks in getallen uit te drukken. Enig idee hoe het kwam dat het paard beide kanten uit even makkelijk meeliep?

Als je niet duidelijk weet waar je naartoe gaat is elke stap, welke kant op dan ook, er eentje in de goede richting .

Als je geen duidelijk doel hebt, dan maakt het eigenlijk niet uit welke kant je uitgaat. Je zal dus ook niet (onbewust) weerstand voelen als je de verkeerde kant uitgaat (die is er tenslotte niet). Gevolg: mijn coachpaard loopt rustig met je mee, waar je ook heen gaat. Open deur? Op het eerste gezicht misschien wel, maar hoeveel mensen ken jij die een duidelijk doel hebben in hun leven en ook weten hoe ze daar komen? In mijn omgeving zijn die op een, misschien twee handen te tellen.

Bij de betreffende coachee dook daarnaast de vraag op in hoeverre hij zijn situatie überhaupt wel wilde veranderen. Eigenlijk was hij namelijk best tevreden met hoe het ging. Als hij erover ging nadenken, was hij de coachingsessie meer aangegaan omdat hij het gevoel had dat hij naar meer hoorde te streven, in plaats van dat hij daar zelf de noodzaak van inzag. Dit is dan ook een belangrijke vraag bij het bepalen van je doel: wil jij het zelf bereiken, of is het meer iets dat je omgeving voor je heeft bedacht?

Een beetje doelloos

Eerlijk gezegd heb ik zelf ook een periode in mijn leven gehad dat ik met de stroom mee dobberde in plaats van mijn eigen koers te bepalen. Ik koos een studierichting waarvan ik vond dat ik die moest doen in plaats van een studie waar ik echt voor brandde. Ik nam banen aan die me aangeboden werden omdat anderen vonden dat ze bij me pasten en stond niet stil bij de gedachte dat ik eigenlijk iets anders wilde doen. Begrijp me niet verkeerd, een aantal van die banen kwam op precies het juiste moment en ik ben nog steeds blij dat ik die kansen gekregen heb. Ik heb bij mogen dragen aan de ontwikkeling van een aantal mooie afdelingen, kennisgemaakt met allerlei boeiende mensen en enorm veel geleerd, dus wat dat betreft heb ik niets te klagen. Ook mijn studietijd heeft me veel gebracht als persoon. Maar toch… in mijn achterhoofd bleef de gedachte kriebelen dat ik meer kon, voor iets anders in de wieg gelegd was, me misschien lekkerder in mijn vel zou voelen als ik mijn hart zou volgen.

Het roer om!

Een paar jaar geleden kreeg ik de kans om de touwtjes in eigen handen te nemen. Natuurlijk heb ik getwijfeld of het verstandig was om dat daadwerkelijk te doen, want het bestaan als zelfstandig ondernemer wordt door veel mensen nog steeds als onzeker gezien. En ondertussen heb ik zelf kunnen ervaren dat het flink aanpoten is om succesvol te worden. Aan de andere kant besefte ik dat een vaste baan tegenwoordig niet meer zo vast is als een jaar of twintig geleden en dus heb ik de stap gezet.

Toen ik mijn bedrijf net had opgestart, had ik een vaag idee van waar ik naartoe wilde. Een korte cursus heeft er echter voor gezorgd dat ik veel bewuster ben gaan nadenken over doelen. Immers, hoe weet je of je je doel bereikt hebt als je niet weet hoe het eruit ziet? “Ik wil meer verdienen” of “ik wil dat mijn bedrijf groeit” is bijvoorbeeld niet erg specifiek. [Dat onderwerp, het zo concreet mogelijk maken van een doel, kwam ook al even aan de orde in mijn blog “En… hoe gaat het met je goede voornemens?” ] En dus ging ik me afvragen wat “meer geld verdienen” precies voor mij betekende. Wilde ik tien keer zoveel als nu, of zou 100 euro per maand extra al prima zijn? En hoe zat het met die groei van mijn bedrijf; ging het me om vestigingen over de hele wereld met honderden werknemers, of was ik al tevreden als ik genoeg verdiende om iemand in te kunnen huren om mijn administratie te doen?

Zo realistisch mogelijk dromen

De antwoorden op vragen als deze heb ik gebruikt om mijn toekomstdroom handen en voeten te geven. Dat heb ik zo uitgebreid mogelijk gedaan; behalve hoe de situatie eruitziet, heb ik de geuren, geluiden, gevoelens en smaken beschreven die erbij horen [lees meer over hoe je dat zelf kunt doen in mijn blog "Zelfvertrouwen uit een Flesje" ]. Het is een verhaal geworden dat ik wekelijks verder aanvul. Als ik het lees, ontvouwt mijn toekomst zich in mijn hoofd als een 5-D film. En dat maakt het gemakkelijker om me in de situatie in te denken alsof ik die al heb bereikt dan een simpel puntenlijstje.

Een doel geeft focus, heb ik gemerkt, zeker als je het op een ontspannen manier probeert te bereiken. Een doel zorgt ervoor dat je een onzichtbare bril op krijgt die je mogelijkheden doet zien in plaats van enkel en alleen obstakels, een automatische piloot die je met minieme aanpassingen de juiste richting in stuurt. Het heeft bijna iets magisch; plotseling gebeurt er precies datgene waar je niet op had durven hopen, of kom je die mensen tegen die jou dat extra zetje in de goede richting geven. Grote kans dat je die dingen niet eens zou hebben opgemerkt als je geen duidelijk doel had gehad.

Het doel zien = de weg ernaartoe steeds beter kunnen onderscheiden

Een concreet doel helpt je daarnaast om te zien welke stappen je moet zetten om het te bereiken. En die hoeven niet gigantisch groot te zijn. Sterker nog, het is essentieel om de weg richting je doel behapbaar te maken; een olifant stop je tenslotte ook niet in een keer in je mond, maar eet je hapje voor hapje op (als je een vleeseter bent dan). Naast het aanscherpen van mijn doel ben ik daarom ook regelmatig bezig om mijn koers aan te passen. Voor de lange termijn en van dag tot dag.

Als het even kan bekijk ik elke ochtend wat ik die dag kan doen om een stukje dichter in de buurt te komen van hoe mijn ideale bedrijf eruitziet. Soms zet ik een flinke stap in de goede richting, soms is het niet meer dan een millimeter, maar het is in ieder geval de goede kant op. Regelmatig evalueer ik de acties die ik heb genomen en bepaal ik wat die me hebben gebracht zodat ik ervan kan leren voor de toekomst. Daar zitten ook dingen bij waar ik vroeger soms wel weken tegenaan zat te hikken. Want al zou ik eigenlijk liever iets leukers doen dan door die zure appels heen bijten, er zijn nou eenmaal ook minder leuke acties die je moet nemen om je doel te bereiken.

Misschien klinkt het als een heleboel extra werk om dagelijks, of anders tenminste wekelijks even te gaan zitten om je doel aan te scherpen, te bepalen wat je gaat doen en terug te blikken op de acties die je genomen hebt. Ik denk dat het mij juist tijd bespaart. Want omdat ik me nu bewuster ben van waar ik ben en waar ik op af steven, heb ik veel meer focus en energie dan een tijdje terug. En dat helpt me weer bij het verwezenlijken van mijn droom.

Hoe staat de vlag er bij jou bij?

Dus... mijn tip is om eens een keer serieus te gaan zitten om te bepalen wat je wilt. Dat kan gaan om relatief kleine vragen als "hoe kan ik mijn woonkamer anders inrichten" of "hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn paard braaf met me meeloopt", maar ook om grote vragen als "wat wil ik met mijn leven?". Ga goed na in hoeverre jij acties neemt om op je doel af te koersen, of zie je wel wat er op je pad komt? Als je je prima voelt in je huidige situatie, hartstikke mooi. Zo niet, dan raad ik je aan om je doel zo duidelijk mogelijk te definiëren en ook de weg ernaartoe in te vullen voor zover je die op dit moment kunt zien. Plan vervolgens regelmatig momenten in je agenda om te kijken hoe ver je in de goede richting bent gekomen en wat je kunt doen om je koers aan te passen in het geval je bent afgedreven. Succes!

Hester, Man en Paard Coaching

PS: Heb je het idee dat je wel een steuntje in de rug zou kunnen gebruiken om je focus te (her)vinden, dan help ik je graag op weg. Stuur me een bericht om een afspraak te maken voor een gratis telefonisch inzichtgesprek van een half uur (t.w.v. 49,50 euro), waarin we samen kijken waar jij het meeste mee geholpen bent.

03/22/2017